Η αρθρίτιδα ώμου είναι μία από τις συχνές παθήσεις της συγκεκριμένης άρθρωσης. Μπορεί να οφείλεται σε χρόνιες βλάβες των τενόντων του ώμου ή σε παλιές κακώσεις και κατάγματα και χαρακτηρίζεται από την καταστροφή του αρθρικού χόνδρου της κεφαλής στο βραχιόνιο και την ωμογλήνη. Ο αρθρικός χόνδρος είναι το λείο και μαλακό περίβλημα των αρθρικών επιφανειών, που συμβάλλει στην ομαλή και ανώδυνη κίνηση της άρθρωσης.
Η καταστροφή του χόνδρου έχει ως αποτέλεσμα την επαφή των οστών μεταξύ τους. Συνέπεια αυτού είναι η πρόκληση πόνου και η απώλεια της κινητικότητας της άρθρωσης. Ο ασθενής που πάσχει από αρθρίτιδα του ώμου δυσχεραίνεται στην καθημερινότητά του και σε δραστηριότητες όπως το χτένισμα, το ντύσιμο, το ξύρισμα, η άρση αντικειμένων.
Ανάλογα με τη αιτία που προκάλεσε την καταστροφή του αρθρικού χόνδρου, η πάθηση κατηγοριοποιείται ως εξής:
Οστεοαρθρίτιδα ή εκφυλιστική αρθροπάθεια: είναι ο πιο κοινός τύπος αρθρίτιδας του ώμου. Ο χόνδρος φθείρεται προκαλώντας τριβή μεταξύ των αρθρικών επιφανειών. Ο οργανισμός προσπαθεί να επουλωθεί από μόνος του και αυτό οδηγεί σε ανάπτυξη οστεόφυτων. Συνήθως, προσβάλλει ασθενείς άνω των 50 ετών και συνδέεται με τη φυσιολογική διαδικασία της γήρανσης.
Ρευματοειδής ή φλεγμονώδης αρθρίτιδα: σε ασθενείς που πάσχουν από κάποιο αυτοάνοσο ρευματολογικό πρόβλημα, το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει αντισώματα που επιτίθενται στον αρθρικό χόνδρο.
Αρθροπάθεια στροφικού πετάλου: εντοπίζεται σε ασθενείς με σοβαρή ρήξη των τενόντων του στροφικού πετάλου.
Μετατραυματική αρθρίτιδα: σε αυτές τις περιπτώσεις έχουμε σοβαρό τραυματισμό του αρθρικού χόνδρου εξαιτίας κακώσεων ή καταγμάτων.
Αρθρίτιδα άσηπτης νέκρωσης: πρόκειται για ελλειπή θρέψη του αρθρικού χόνδρου εξαιτίας διαταραχής στην αιμάτωση της κεφαλής του βραχιόνιου.
Αίτια και συμπτώματα
Υπάρχει σε ένα βαθμό γενετική προδιάθεση για την εμφάνιση αρθρίτιδας στον ώμο. Ωστόσο, η κύρια αιτία εμφάνισης αρθρίτιδας θεωρείται η ηλικία και η διαδικασία της γήρανσης. Επίσης, κατάγματα ή εξάρθρωση του ώμου μπορούν να οδηγήσουν στην εμφάνισης αρθρίτιδας.
Η αρθρίτιδα ώμου γίνεται αντιληπτή κυρίως εξαιτίας του πόνου που προκαλεί στην ασθενή. Ο πόνος επιδεινώνεται όταν ο ασθενής ασκεί δραστηριότητες που απαιτούν την ανύψωση του χεριού και γίνεται πιο ήπιος με την ανάπαυση. Επιπλέον, η αρθρίτιδα συνοδεύεται συχνά από δυσκαμψία και κριγμό.
Θεραπεία
Υπάρχουν μια σειρά από επιλογές στη διάθεση του θεράποντα ιατρού και φυσικοθεραπευτή προκειμένου να αντιμετωπιστεί σωστά μία κατάσταση αρθρίτιδας στον ώμο, με έσχατη λύση – και για τις πιο σοβαρές περιπτώσεις – τη χειρουργική αντιμετώπιση. Προτού φτάσουμε όμως στην έσχατη λύση, επιλέγουμε μία πιο συντηρητική αγωγή, με στόχο την ανακούφιση του ασθενούς από τον πόνο και τη διατήρηση ή βελτίωση του εύρους κινήσεων της άρθρωσης. Οι επιλογές αυτές είναι:
Ανάπαυση: στις περισσότερες καταστάσεις που αντιμετωπίζουμε αρθρίτιδα, η αρχική αντιμετώπιση περιλαμβάνει ανάπαυση, προκειμένου να ανακουφιστεί ο ασθενής από τον έντονο πόνο
Τροποποίηση δραστηριοτήτων: πρέπει να ενθαρρυνθεί ο ασθενής να κάνει λογική χρήση του άκρου και να αποφεύγει δραστηριότητες που προκαλούν πόνο και ανατροφοδοτούν το μηχανισμό φλεγμονής
Ψυχρά και ζεστά επιθέματα: ανακουφίζουν από τον πόνο και περιορίζουν το οίδημα
Παυσίπονα και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα: ανακουφίζουν από τον πόνο και περιορίζουν τη διαδικασία της φλεγμονής
Ενδαρθρικές ενέσεις κορτιζόνης ή υαλουρονικού οξέος: στοχεύουν στην ταχύτερη αντιμετώπιση της φλεγμονής
Φυσικοθεραπεία: στόχος της φυσικοθεραπείας είναι η διατήρηση ή βελτίωση του εύρους κίνησης της άρθρωσης του ώμου. Προκειμένου να το πετύχει αυτό ο φυσικοθεραπευτής θα δουλέψει με τον ασθενή σε ένα πρόγραμμα μυϊκής ενδυνάμωσης και διάτασης των συνδέσμων
Η φυσικοθεραπεία είναι απαραίτητη και στις περιπτώσεις που δεν μπορέσει ο ασθενής να αποφύγει το χειρουργείο. Μετά το χειρουργείο ο ασθενής θα πρέπει να ακολουθήσει ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας προς αποκατάσταση τη λειτουργικότητας του ώμου. Το είδος και η διάρκεια του προγράμματος εξαρτάται από τον κάθε ασθενή αλλά τα αποτελέσματα της φυσικοθεραπείας, συνήθως, είναι εξαιρετικά.
Σαμαράς Μιχάλης
Φυσικοθεραπευτής